Kedilerin çiftleşme ayı, dişi ve adam olmalarına gore değişim izah edebilir. Hayvanlarda seksüel olgunluk olarak tabir edilen bu dönem, kedilerin cinsel birleşme ve üreme için fizyolojik olarak hazır hale gelmelerini belirtir. Dişi kediler çoğunlukla 6-15 ay içinde ergenliğe girdikten sonrasında çiftleşmeye hazırdır. Hastalık yada iklimsel farklar yüzünden etkilenen dişi kediler, üreme mevzusunda değişik emareler ve talep seviyesi izah edebilir. Genel olarak kedilerin çiftleşme zamanı 12-18 aylar arasındadır. Öte taraftan kedilerin çiftleşme ayı mevzusundaki verilere bakıldığında yıl içinde 6. ayda kızgınlık dönemine girer. Fakat bazı kedilerde gelişim sistemi değişik işlediği için 4. ayda bile kızgınlık dönemine giriş yaptıkları görülebilir.
Kedilerde Üreme Süreci
Kedilerde çiftleşme süreci, fazlaca mühim bir fizyolojik vakadır. Her canlıda olduğu benzer biçimde kedilerde de içgüdüsel olarak canlılığın devamını sağlamak için üreme şarttır. Üremenin gerçekleşebilmesi için fizyolojik açıdan gelişmiş bir adam ve dişinin uygun şartlar altında bir araya gelmeleri gerekir. Hayvanlarda üreme fizyolojisi incelendiğinde pek fazlaca canlıda olduğu benzer biçimde kedilerde de dişi kedi üstünde büyük sorumluluklar vardır. Şundan dolayı çiftleşme sonrası dünyaya gelecek yavru, annenin fizyolojik hastalıklarından yada hastalıklarından direkt etkilenir.
Kediler, averaj 12. aylarında ergenlikte olgunlaşma dönemine girerler. Bu süreçle beraber fizyolojik gelişim hızlanır ve yavru oluşumu için lüzumlu özellikler kazanılır. Fakat kedilerin her birinde söz mevzusu fizyolojik gelişim süreçlerinin bizzat aynı olacağını söylemek doğru değildir. Şundan dolayı kedilerin genetik yada çevresel faktörlerden meydana gelen hastalıklarla boğuşması durumunda çiftleşme sürecinde bazı aksaklıklar yaşamaları son aşama doğaldır. Üreme ile ilgili problemler ve hastalıklar, kedilerde çiftleşme sürecinde düzensizlik yaratan temel unsurların önderlik yapar.
Dişi Kedilerde Kızgınlık Süreci
Dişi kedilerde üreme süreci, kedilerin bazı hal ve hareketlerinden kolaylıkla anlaşılabilir. Üreme süreci gelen dişi kediler, kızgınlık zamanlarını adam kedilere gore daha şiddetli geçirebilirler. Bu zamanda kedilerin seslerinde ve hareketlerinde bazı temel değişimler ortaya çıkar. Dişi kedilerin çiftleşme isteği, kedinin karakterine de bağlı bir olgu olduğundan, kediden kediye gore değişim gösterir. Kedilerin kızgınlık döneminde meydana gelen değişimler, evin ısı-ısı ve aydınlık durumuna gore bile değişim gösterir. Şundan dolayı dişi kediler ile meydana getirilen araştırma sonuçlarına gore aşırı sıcak evlerde yaşayan kediler kızgınlık dönemlerinde daha çok çiftleşme isteği göstermektedir.
Kedilerde Çiftleşme Emareleri
Kedilerde üreme emareleri, adam ve dişi kedilerde değişik zamanda ve değişik şiddette ortaya çıkabilir. Mesela dişi kediler östrus adında olan kızgınlık dönemlerinin herhangi bir gününde çiftleşme olanağına haizdir. Bu süreçte çiftleşme olursa gebelik meydana gelecektir. Adam ve dişi kedilerde çiftleşme döneminde dışarıdan gözlemlenebilen belirtilerden bazıları şunlardır:
- Adam kedilerde çiftleşme belirtilerinin başlangıcında sinirlilik ve sinirli davranışlar gelir.
- Adam kediler normalde sahibinin asla canını yakmasa bile çiftleşme süreci ulaşınca tırmalama, ısırma benzer biçimde hareketlerle yaralayabilir.
- Çiftleşme süreci gelen erkekler çoğu zaman kum dışına hela hayata geçirmeye başlayabilir.
- Dişi kediler günün değişik seslerinde yüksek ses çıkarabilir.
- Kedilerde çiftleşme döneminde sıçrama ve zıplama benzer biçimde emareler sık görülür.
- Adam ve dişi kedilerin ses tonu değişebilir.
- Dişi kedilerin cinsel bölgesinde sıvı akıntılar görülebilir.
- Kızgınlık dönemine giren kediler acı çeker benzer biçimde davranabilir yada sesler çıkarabilir.
- Mama yiyecek istemeyebilir ve eve gelen kişilere aşırı tepkiler gösterebilirler.
Görüldüğü suretiyle çiftleşme süreci gelen dişi ve adam kedilerin davranışlarında gözle görülür bazı değişimler olmaktadır. İlk kez evde kedi besleyen kişiler, bu tür tepkilerle karşılaştıklarında ürkü yapabilir. Sadece bu durum dönemsel olduğundan kedinizin genel sağlığı hakkında endişelenmenize gerek kalmamıştır. Kedilerde çiftleşme emareleri bilhassa dişi ve adam kedilerin bir arada olduğu yerlerde daha şiddetli davranışlarla gözlemlenebilir.
Ev Kedilerinde Çiftleşme
Ev kedilerinin üremesi için dişi kedilerin kızgınlık kısaca östrus sürecinin takip edilmesi gerekir. Ev kedilerinde çiftleşme dönemine girilmesi ile beraber dışarı çıkma isteği fazladır. Bununla beraber dişi kediler evde devamlı yalanma ve temizlenme isteğine karşı koyamazlar. Kedinin kuyruğuna dokunulduğunda derhal poposunu kaldırarak tepki vermesi östrus sürecinin bir emaresidir. Dişi kediler kızgınlık dönemleri olan averaj 12 günlük sürecin herhangi bir gününde çiftleşerek hamile kalabilir.
Ev kedilerinde iki kızgınlık süreci arasındaki süre averaj 3-4 aydır. Sadece kimi zaman hormonal bozukluklar yaşayan ve hasta olan kedilerde bu süre fark izah edebilir. Bununla birlikte kedinin günlük yaşamında aşırı stresli olması ve ani iklim değişimleri kedilerde kızgınlık döneminde düzensizlik yaratabilir. Ev kedilerinin çiftleşmesinde kedi sahiplerine mühim görevler düşmektedir. Ilk olarak anne kedi yavruları ile ilgilenmez ise tüm yavruların sıhhatli bir halde bakımını sağlama sorumluluğu kedi sahibine aittir.
Kedilerin Çiftleşme Döneminde Dikkat Edilmesi Gerekenler
Kızgınlık dönemine giren kediler için uzman veterinerlerin kedi sahiplerine bazı bilgilendirmeler yapmış olduğu görülmektedir. Şundan dolayı çiftleşme sürecinde dişi kedinin rahat ve rahat olabilmesi için kendi yaşam alanında olması da önemlidir. Bu zamanda anne kedinin beslenme gereksinimleri fazlaca fazla artacağı için uzman veterinerler nezaretinde doğum meydana getiren kediye verilecek gıdalar özenle seçilir. Öte taraftan anne kedinin gebelik döneminde fazla kilo alması engellenmelidir. Veteriner hekim gerek görmesi halinde kediye vitqamin ve mineral takviyesi verebilir. Çiftleşme gerçekleştikten 27 gün sonrasında ultrason ile yavruların gelişim durumları takip edilebilir. Kedilerin çiftleşme ayı, kedinin sıhhatli olmasına bağlı olarak 3-4 ayda bir kızgınlık süreci şeklinde ortaya çıkar.
Ek olarak Bakınız: Kedilerde Kızgınlık: Kediler Kaç Aylıkken Kızgınlığa Girer?
