Evcil bir papağanın yada muhabbet kuşunun ani ölmesiyle ruhsal olarak baş etmek, bilhassa genç ve bağımlı olduğunuz bir kuşunuz ise zor olabilir. Bu şekilde durumlarda naturel olarak, niçin öldüğünü bilmek istersiniz. Papağanlar ve bir papağan türü olan muhabbet kuşları, birçok nedenden dolayı ve evvelinde herhangi bir hastalık emaresi göstermeden beklenmedik bir halde maalesef ölebilir.
Papağanlar ve muhabbet kuşlarında ani ölümün en yaygın sebepleri; tehlikeli yiyecekler ve bitkiler, ağır metaller yada ev ürünlerinden çıkan zehirli dumanlar sebebiyle zehirlenmedir. Bir papağan ek olarak bir virüs, bakteri, mantar yada parazitin niçin olabileceği enfeksiyonlar, organ yetmezliği yada hastalıktan dolayı ansızın ölebilir.
Papağanınızın yada evcil kuşunuzun niçin öldüğünü bilemiyorsanız, cansız bedenini otopsi için bir baytar hekime götürebilirsiniz. Bu ölüm sonrası araştırma sonucunda baytar doktor kuşlarda ölüm nedenini belirleyebilir.
Papağanın yada Muhabbet Kuşunun Öldüğü Iyi mi Anlaşılır?
Papağan ya da muhabbet kuşu hareketsiz yatıyorsa ve hareket etmiyorsa, onun öldüğünü varsayabilirsiniz. Papağanların ve öteki bazı kuş türlerinin bir tehdide tepki olarak ölü taklidi yapmış olduğu biliniyor, bu şekilde bir durum olabilir. Hem de kuşunuz uyurken ölü şeklinde de görünebilir.
Papağanınızın ölüp ölmediğini idrak etmek için nefes alıp almadığını denetim edebilirsiniz. Öteki bir yöntem olarak kalp atışını denetlemek için parmağınızı göğsüne de bastırabilirsiniz. Kalp atışı yok, nefes yok ve sert, soğuk bir vücuda sahipse bu durum maalesef papağanınızın öldüğü anlamına geliyor.
Ölü bir papağanı hayata döndürmek maalesef mümkün değildir. Bu yüzden yapabileceğiniz tek şey ölümünün nedenini öğrenmektir. Bu şekilde, haiz olduğunuz yada haiz olabileceğiniz öteki evcil kuşların başına aynı şeyin gelmesini önleyebilirsiniz.
Papağanın yada Muhabbet Kuşunun Ölüm Sebebi Iyi mi Anlaşılır?
Bir papağanın yada muhabbet kuşunun niçin öldüğünü idrak etmek bir çok vakit zor olabilir. Dikkate alınması ihtiyaç duyulan ilk şey, papağanınızın ya da muhabbet kuşunuzun yaşlı olup olmadığıdır. Tüm papağan türlerinin değişik yaşam süreleri vardır. Afrika gri papağanları 80 yıl yada daha çok yaşayabilirken, muhabbet kuşunun averaj yaşam süresi 5-7 yıl arasındadır.
Papağanlar daima belirgin bir halde yaşlanma emareleri göstermezler. Bir çok papağan türü tüm yaşamları süresince aynı görünür ve aynı şekilde davranır. Bundan dolayı eğer papağanınızın yaşını hakikaten bilmiyorsanız bunu belirlemek oldukça zor olabilir. Bir papağanın yaşamsal organlarından birisinde bir olumsuzluk olursa, bunun sonucunda ansızın yaşlılıktan ölebilir. Papağanınızın yaşlı olmadığından eminseniz, teşhis edilmemiş ve emare göstermeyen bir hastalığı olabilir yada zehirlenmiş olabilir. Bir papağanın ölümünün belirgin bir sebebi olmadığında, veterinerinizle bir ölüm sonrası araştırma için görüşme yapabilirsiniz.
Papağan ve Muhabbet Kuşlarında Ani Ölüm Sebepleri
Papağanlarda en yaygın hastalık emareleri halsizlik, iştahsızlık, uyuşukluk, depresyon, kabarık tüyler ve kilo kaybıdır. Bunların tümü kuşunuzda bir mesele bulunduğunu gösterir. Sadece birçok çeşitli unsur ve niçin, papağanın evvelinde herhangi bir emare olmaksızın ansızın yaşama veda etmesine niçin olabilir. Bazı kuş hastalıklarının, tespit edilmesi oldukça zor olsa gerek. Bunların hiçbir emare yada semptomu yoktur. Bazı hastalıklar ise o denli süratli bir halde gelişir ki emareleri gözden kaçırabilirsiniz.
1. Zehirli Gıdalar ve Bitkiler
Bazı bitkiler ve insanların tükettiği besinler papağanlar için zehirleyici olabilir. Papağanlar kendileri tür ürünleri tüketebilir. Hem de sahipleri bunu bilmeyebilir ve bilincinde olmadan papağanlarını zehirli yiyeceklerle besleyebilir. Papağanlar için en zehirli olan yiyecekler şunlardır.
- Çikolata
- Avokado
- Alkollü içecekler
- Soğan ve sarımsak
- Kafein ve yüksek kafein içeren ürünler
- Kiraz şeklinde bazı meyvelerin çekirdekleri
Papağanınızın ölümcül şekilde zehirlenmesi için bu yiyeceklerden yalnız ufak bir oranda alması bile kimi zaman kafi olmaktadır. Papağanınız bu tür zehirlenmelerde ölmeden ilkin kusma, ishal, titreme ve kasılma şeklinde emareler izah edebilir.
Zambak, pothos ve kokulu bezelye şeklinde birçok ev bitkisi de papağanlar ve muhabbet kuşları için zehirlidir. Papağanınızın kafesinin dışına çıkmasına izin verildiğinizde; zehirli bir ev bitkisini kemirebilir ve kendini zehirleyebilir.
2. Ağır Metal Toksikasyonu
Ağır bir metalin yutulması ve vücuda alınması, ağır metal toksikasyonu adında olan potansiyel olarak ölümcül bir duruma neden olur. Cıva, kadmiyum, bakır ve demir şeklinde ağır metaller kuşlar için zehirlidir. Bununla beraber, papağanlarda zehirlenmeye yol açan en yaygın iki ağır metal çinko ve kurşundur. Papağan, kirli içme suyu sebebiyle yada ev eşyalarını çiğneyerek ağır metalleri vücuduna alabilir. Ağır metaller içerebilecek bazı nesneler ise şunlardır.
- Kurşun bazlı boya ile boyanmış duvarlar
- Kurşun içeren pencereler
- Çeşitli takılar
- Ağız metal içeren oyuncaklar
- Zımba teli
- Anahtarlar
- Metal düğmeler ve çıtçıtlar
- Metal yiyecek ve su kapları
- Madeni paralar
- Sıhhi döşem yada elektrik için kullanılan metal klipsler
Bir papağanda ağır metal toksikasyonu var ise, oldukca çeşitli semptomlar izah edebilir. Halsizlik, iştahsızlık, ishal, poliüri (aşırı idrara çıkma) ve polidipsi (aşırı susama) görülen yaygın emareler arasındadır. Papağanınızın üratları (bir kuşun dışkısının normalde beyaz olan kısmı) yeşil, sarı, kırmızı yada pembe renkte görünebilir. Nöbetler ve halsizlik şeklinde nörolojik semptomlar da ortaya çıkabilir. Zehirlenme kademeli (vakit içinde yavaş yavaş oluşan) yada akut (ansızın ortaya çıkan) olabilir. Fazlaca oranda toksik metal alınırsa papağan ansızın ölebilir.
3. Zehirli Dumanlar
Papağanlar evindeki çeşitli kimyasallardan kaynaklı zehirli dumanları solumaktan da ölebilir. Papağanların solunum sistemleri insanlara nazaran oldukca daha hassastır. Bundan dolayı bu dumanları solumak papağanınızın ciddi şekilde hastalanmasına ve yaşama veda etmesine niçin olabilir. Papağanlar için yaygın ev zehirleri ise aşağıdaki gibidir.
- Amonyak, çamaşır suyu, dezenfektanlar ve deterjanlar şeklinde ev temizlik malzemeleri
- Aseton ve aseton içeren kimyasallar
- Parfümler, deodorantlar, vücut spreyleri ve kokulu losyonlar
- Pestisitler, böcek öldürücü ilaçlar ve böcek kovucular
- Cila, boya, yapıştırıcı, tiner şeklinde ürünler
- Benzin, gazyağı, çakmak gazı şeklinde petrol türevleri
Bir papağan yada evcil kuş zehirli dumanları soluduğunda ansızın ve uyarı vermeden ölebilir. Papağanınızın ölmeden ilkin nefes almada zorlandığını, öksürdüğünü yada kasılmakta bulunduğunu fark edebilirsiniz.
4. Sıcak Çarpması
Papağanlar 18 ile 26 °C içinde en rahattır ve üst sınır ortalama 33 °C’dir. Bu sıcaklıktan sonrasında kuşlar oldukca ısınmaya başlarlar ve sıcak çarpması riski altındadırlar. Aşırı şişman kuşlar, onları sıcak tutan fazladan bir yağ tabakasına haiz oldukları için bilhassa daha çok çekince altındadır. Sıcak havalarda, kafes direkt güneş ışığı altındaysa, bu durum papağanlar ve muhabbet kuşları için gerçek bir mesele oluşturabilir. Aşırı kalabalık ve sıkışık olan kafesler de risk oluşturur.
Aşırı sıcak ortamlarda papağanlar ve öteki evcil kuşlar ısı stresi yaşamaya adım atar. Bu durumda ağız açık şekilde solunum yaparlar, süratli solunum yaparlar ve kanatlarını açarak dururlar. Nefes alması süratli ve sığ hale gelecektir. Papağan serinleyemezse, sıcak çarpması yaşayacak ve vücut ısısını artık düzenleyemeyecek hale gelecek ve yaşamsal organlarına zarar görecektir. Papağanlarda sıcak çarpması saatler hatta kimi zaman dakikalar içinde ölüme niçin olabilir.
5. Öteki Nedenler
Yukarıda saydığımız nedenler haricinde papağanlarda, muhabbet kuşlarında ve öteki kafes kuşlarında ani ölüme niçin olabilecek birçok değişik niçin ve unsur vardır. Bunlardan mühim olan bazılarını aşağıda maddeler halinde sizler ile paylaşacağız.
Stres ve Korku: Herhangi bir ani yüksek ses yada parlak ışık, papağanın korkmasına ve paniğe kapılmasına niçin olabilir. Havlayan köpekler, ağlayan bebekler, kediler, ani ve yüksek sesler aşırı stres ve korku sonucunda ölüme niçin olabilir. Bilhassa ufak kafes kuşları bu mevzuda hassastır.
Yumurta Sıkışması: Dişi muhabbet kuşları ve papağan türlerinde görülebilen bir durumdur. Karın bölgesinde şişlik, ıkınma şeklinde emareler ile kendisini gösteren ve acil müdahale gerektiren bir durumdur. Aksi takdirde ölüme niçin olabilir.
Çeşitli Hastalıklar: Papağanlarda ve muhabbet kuşlarında görülen birçok değişik enfeksiyon ve hastalık söz mevzusudur. Bunlardan bazıları ölümcül olmazken, bazıları tedavi edilmediği takdirde ölümcül olmaktadır. Bazıları ise maalesef kuşlarda ani ölüme sebebiyet verebilmektedir. Psittakoz (Papağan Ateşi), Proventriküler Dilatasyon Hastalığı (PDD), Aspergilloz, Yumurta Sarısı Peritoniti, Sarkositoz, Polyomavirus (Fransız Tüy Dökümü), Tiroid Hiperplazisi, Ateroskleroz ve tümörler öncelikli olarak sayabileceğimiz hastalıklar arasındadır.
Papağanım yada Muhabbet Kuşum Öldü! Ne Yapmalıyım?
Papağanınız yada muhabbet kuşunuz ansızın öldüyse, kendinizi fena hissetmeniz oldukça doğaldır. Bu durumda papağanınızı mümkün olan en kısa sürede gömmek isteyebilirsiniz. Sadece bilhassa evde başka kuşlarınız var ise onların iyi mi ve niçin öldüklerini öğrenmelisiniz. Bu öteki kuşların sağlığı açısından önemlidir. Papağanınız bulaşıcı bir hastalıktan ölmüş olabilir. Öteki kuşlarınız semptom göstermese de aynı hastalığı taşıyor olabilirler ve tedbir almak gerekebilir.
Öteki olasılıklar olarak, papağanınız çevresel bir toksin, zehirlenme yada başka bir sıhhat probleminden kaynaklı olarak ölmüş olabilir. Eğer öyleyse, öteki papağanlarda risk altındadır. Papağanınızı neyin öldürdüğünü öğrenerek gelecekteki trajedileri önleyebilirsiniz. İzlemeniz ihtiyaç duyulan yol ise aşağıdaki gibidir.
Papağan ve Muhabbet Kuşlarında Nekropsi
- Ölen papağanınızın vücudunu hafifçe ıslatın ve peşinden ağzı kapalı, temiz bir plastik torbaya koyun.
- Cesedi korumak ve baytar hekimin ölüm nedenini bulmasına destek olmak için bu torbayı buzdolabına koyun. Papağanınızın cesedini otopsiden ilkin asla dondurucuya koymayın. Vücudun dondurulması dokunun bozulmasına niçin olarak hastalığın tespit edilmesini zorlaştırır.
- Bir nekropsi ayarlamak için baytar hekiminizi arayın.
- Papağanınızın cesedini veterinere götürmek için, içinde buz torbası bulunan bir kutuya koyun. Buz torbasının direkt kuşa dokunmadığından güvenilir olun.
- Otopsiden (nekropsiden) sonrasında papağanınızın cesedini defin için geri alabilirsiniz.
