Köpeklerde Leishmania Hastalığı

Köpeklerde Leishmania Hastalığı | VetBilgi

Leishmania hastalığı zoonoz (hayvanlardan insanlara bulaşabilen) karakterde olması sebebi ile oldukça mühim bir hastalıktır. Bu hastalık çeşitli vektörler (kene, sinek, pire şeklinde) aracılığı ile canlıdan canlıya göç eder ve hastalık meydana getirir. Hastalığın çeşitli hayvan türlerine ve insanlara özgü birçok değişik etkeni olması ile birlikte köpeklerde Leishmania canis ve Leishmania tropica hastalık meydana getirmektedir. Leishmania etkeni protozoa (tek hücreli ökaryotik canlıların yer almış olduğu bir derslik) sınıfında yer edinen bir etkendir. Hastalık ise protozoal bir hastalıktır. Leishmaniasis, köpeklerde kronik seyreder ve çoğu zaman ölümcüldür.

Etken ve Bulaşma (Leishmaniasis)

Köpeklerde başlıca etkenler Leishmania canis ve Leishmania tropica‘dır. Etken başta kum keneleri olmak suretiyle sinekler, pireler şeklinde çeşitli vektörler aracılığı ile bulaşır. Bilhassa tropikal ve sıcak olan bölgelerde bu hastalık daha yaygın olarak görülür. Hem de bahar ve yazları vektörlerin daha etken olması sebebi ile daha sık görülür. Fakat hastalığın inkübasyon süresi oldukca uzun olduğundan etken yazları bulaşmış olsa bile hastalık daha sonrasında kış aylarında da görülebilir.

Leishmania tropica

Köpeklerde Leishmania Formları ve Klinik Emareleri

Bu hastalığı köpeklerde kutanöz (deri) biçim ve viseral (organ) biçim olmak suretiyle 2 değişik formda görebiliriz. Hastalık 5 aylık köpeklerden itibaren neredeyse her yaşta görülebilir. Meydana getirilen bazı araştırmalarda bilhassa 5 yaş üstü köpeklerde daha sık görüldüğü belirlenmiştir. Köpek hastalıkları içinde mühim bir hastalık olan leishmania hastalığı hakkında birazcık daha data verelim.

Hastalığın kutanöz formu daha tipiktir ve deride oluşturduğu lezyonlar ile tanınır. Derinin dermis tabakasındaki leishmania amastigotlarına karşı ortaya çıkan hücresel immun yanıtın dermis tabakasının anatomik yapısında meydana getirmiş olduğu değişimler sonucunda; hiperkeratoz, depigmentasyon, kepekli dermatitis, deride zayıflık, esneklik kaybı, deride kuruma ve sertleşme şeklinde deri emareleri ortaya çıkar. Bu lezyonlar sonrasında yüzeysel ve düzensiz olan eksülserasyonlar oluşturur. Bu eksülserasyonlar bilhassa kulaklarda, burunda, gözlerde, bacakların eklem yerlerinde görülür. Ek olarak etkenin kıl folliküllerine yerleşmesine bağlı olarak, kıllarda matlaşma ve dökülme görülür. Kıl dökülmesi başta göz çevresinde olmak suretiyle, burun çevresinde, kulaklarda, uzunluğunda, göğüs kısmında, eklemlerin çıkıntılı yerlerinde ve kuyrukta daha sık görülmektedir. Etkenin tırnağın matriksine yerleşmesi ve tırnaktaki devamlı gelişme sonucunda, kuvvetli kıvrımlarla karakterize oncogryposis meydana gelir.

Hastalığın viseral formunda ise en sık karşılaşılan emare kilo kaybıdır. Hasta ciddi anlamda kilo kaybeder. Bunun yanında böbrek ciddi anlamda etkilenen organlardan birisidir. Böbrek yetmezliğinin şekillenmesi ile birlikte iştahsızlık, poliüri ve polidipsi, kusma şeklinde emarelerde ortaya çıkar. Gözlerde de konjuktival membranlarda, kırmızı renkli, mukopurulent ve purulent akıntılar ile karakterize olan bir konjuktivitis tablosu vardır. Gene gözlerde keratitis sonucunda korneada, mavi renkte bulutlanma, pupillar deformasyon ve ülser meydana gelebilir. Nasal mukozada, trombositopeniye ve ülserlere bağlı olarak burun kanaması ortaya çıkabilir. Gene bilhassa popliteal ve preskapular lenf yumrularında gelişme gözlenir.

Köpeklerde Leishmania Tanı, Tedavi ve Korunma Yolları

Hastalığın tanısında anamnez, klinik muayeneler ve kutanöz formda lezyonlar destek sunar. Kati tanı için çeşitli yöntemler uygulanabilmektedir. Derideki lezyonlardan alınan biyopsi ve süratli kontrol kitleri tanıda en sık kullanılan yöntemlerdir.

Tedavi süreci uzun ve zor olsa gerek. Başta sistemik antiprotozoal ilaçlar olmak suretiyle çeşitli ilaçlar ile tedavi mümkündür. Burada hastalığın sertliği, hastanın genel durumu ve lezyonlar önemlidir. Hem de hastanın genel durumunu destekleyici tedavide uygulanır. Duruma gore baytar hekimler tarafınca en uygun şekilde tedavi yapılacaktır. Bilhassa böbrek yetmezliği gelişmiş olan hastalarda tedavi daha zor olsa gerek. Tedaviye karşın hastalığın nüksetme durumu devamlı söz mevzusudur.

Korunma olarak ise bilhassa vektörler ile savaşım önemlidir. Keneleri ve öteki ektoparazitleri köpeklerden uzak tutmak için dış parazit uygulamaları tertipli olarak, zamanında ve bir baytar doktor tarafınca yapılmalıdır.

Yazı dolaşımı

Mobil sürümden çık