Kedilerde iç parazitler ve bağırsak kurtları yaygın olarak görülmektedir. Kancalı kurt adı verdiğimiz türlerde kedilerde çoğunlukla karşımıza çıkmaktadır. Kedilerde Ancylostoma yada Hookworm türleri bu türde karşımıza en yaygın olarak çıkan türlerdir. Kancalı kurtlar, kedinizi etkileyebilecek yaygın bir parazittir. Sadece, veterineriniz bu problemi çoğu zaman ilaçla tedavi edebilir. Kedileri etkileyen birkaç kancalı kurt türü vardır ve bazı kancalı kurt larvaları deri içinde göç ederek insanları da etkileyebilir.
Kancalı kurtlar, insan ve kedi benzer biçimde hayvanların bağırsaklarını enfekte edebilen, 2-3 santimetreden daha kısa, ufak, ince solucanlardır. Bu solucanlar, ağızlarında bulunan ve konaktan gelen besinlerle beslenmelerini elde eden kanca şeklindeki yapılar ile kendilerini bağırsak mukozasına doğrusu duvarına bağlarlar.
Kancalı Kurt Nedir?
Kancalı kurtlar yukarıda söylediğimiz benzer biçimde birçok canlıyı etkileyebilen ve bağırsaklarda yaşayan bir iç parazit türüdür. Bu parazitlerin ağız yapılarının görünümü türlere bakılırsa değişim izah edebilir. Fakat tüm kancalı kurtların ortak özellikleri bağırsak duvarına tutunmalarına destek olacak yapılara (dişler yada plakalar) haiz olmalarıdır. Bir öteki yaygın iç parazit türü olan yuvarlak kurtların (bağırsak içinde özgür gezen ve kedinin yemeklerinden gıdaları çalan) aksine, kancalı kurtlar kendilerini bağırsak duvarına yapıştırır ve kan ve/yada dokularla ile de beslenirler. Daha ilkin beslendikleri yerde ufak yaralar doğrusu ülserler bırakarak ayrılıp başka noktalara hareket edebilirler.
Ortaya çıkan belirtilerin sertliği kancalı kurt türüne göre farklılık gösterir ve enfeksiyonların bir çok yaşamı tehdit etmez. Sadece en yaygın kancalı kurt türü Ancylostoma tubaeforme benzer biçimde bazı türler; ağır enfeksiyonlara ve yavru kedilerde ölümcül kan yitirilmesine niçin olabilir.
Kedilerde Kancalı Kurtların Emareleri
Emareler kancalı kurdun türüne, enfeksiyonun şiddetine ve kedinin genel sıhhat durumuna bakılırsa değişim gösterebilmektedir. Kedilerde kancalı kurtlar aşağıdaki emarelere niçin olabilir fakat emareler çoğu zaman ağır enfeksiyonlarda karşımıza çıkmaktadır.
- Kilo alamama ve zayıflama
- Değişik şiddetlerde kronik ve kimi zaman kanlı ishal
- Anemi doğrusu kansızlık tablosu
- Halsizlik ve iştahsızlık
- Diş etlerinde ve mukozalarda anemiye bağlı solgunluk
- Dışkıda kan ve katran görülmesi
- Kimi zaman akciğerlerden larva göçü sebebiyle öksürük (çoğu zaman oldukça ağır enfeksiyonlarda)
- Larvaların nüfuz etmesi ve göç etmesi sebebiyle en sık ayak parmakları içinde görülen cilt tahrişi
Hastalığın ciddiyeti, ilgili kancalı kurt türünün yanı sıra iç parazitlerin sayısına ve enfekte kedinin yaşına ve sağlığına bağlıdır. Kedilerde iç parazit ile ilgili olarak “Kedilerde İç Parazit Emareleri” konumuzdan detaylı bilgiler alabilirsiniz.
Kedilerde Kancalı Kurtların Sebepleri
Tüm iç parazitlerde olduğu benzer biçimde kancalı kurtlarda da belirli bir yaşam döngüsü vardır ve bu döngünün tamamlanması gerekir. Enfekte olan kediler tarafınca kancalı kurt yumurtaları dışkıyla atılır. Sıcak ve nemli koşullar altında, yumurtalar birkaç gün sonrasında yeni bir konağı enfekte edebilen larvalara dönüşür.
Bu larvaların kedileri enfekte etmelerinin birkaç yolu vardır.
- Kediler direkt bu larvaları yutabilirler. (Mesela; kediler bir yeri yaladığında yada tüylerinde larvalar varken kendilerini temizlemek için yaladıklarında bu larvaları alabilir.)
- Larvalar deriden göç ederek kedileri enfekte edebilir. Bu göç çoğu zaman karın yada pati bölgesinden olmaktadır.
- Larvalar kemirgen yada hamamböceği benzer biçimde başka bir hayvan tarafınca yutulabilir ve sonrasında o enfekte hayvanı yiyen bir kedi enfekte olabilir.
Kancalı kurt larvaları bir kediye girdikten sonrasında, tipik olarak dokulardan akciğerlere göç ederler. Sonrasında larvalar öksürülür ve yutulur, bu şekilde bağırsaklara girerler. Bağırsaklara girdikten sonrasında ise erişkin parazitlere dönüşürler.
Kedi Kancalı Kurtlarının Teşhisi
Kedinizdeki kancalı kurtlardan şüpheleniyorsanız, mümkün olan en kısa sürede bir baytar hekime başvurmak en doğru olan seçenektir. Baytar doktor kediyi muayene edecek ve muhtemelen bir dışkı örneğine gerekseme duyacaktır. Kancalı kurtların yumurtaları, dışkı örneğinin rutin kontrolünde mikroskop altında tespit edilebilir. Genç ve yavru kedilerin kancalı kurt yumurtalarını dökmeye başlaması birazcık süre alabilir. Bu yüzden yavru kedilerin rutin olarak denetim edilmesi önerilir.
Kedilerde Kancalı Kurt Tedavisi ve Önlenmesi
Tedavi, kancalı kurt türünden bağımsız olarak hepsinde aynıdır. Kancalı kurtları tedavi etmek için kullanılabilecek birkaç ilaç vardır ve veterineriniz kediniz için doğru olanı önerecektir. Çoğu zaman mevcut döngüyü kırmak için belirli aralıklar ile birkaç uygulama yapılması önerilmektedir. Şu demek oluyor ki ilaçlar yalnızca bağırsaklardaki kancalı kurtları etkisinde bırakır, göç eden larvaları etkilemez. Bu yüzden larvalar olgunlaştıkça (çoğu zaman iki haftalık aralıklarla) tedavi etmek için uygulama tekrarlanmalıdır. Lüzumlu tedavilerin sayısı, kedinin yaşına ve sağlığına bağlı olacaktır.
Kedilerde tertipli olarak meydana getirilen meydana getirilen iç parazit uygulamaları kancalı kurtlara da tesir etmektedir. Bu yüzden tertipli olarak iç parazit uygulaması meydana getirilen kedilerde bu ve benzer iç parazitlerin görülme olasılığı düşüktür. Bu yüzden baytar hekiminizin önerilmiş olduğu aralıklar ile iç parazit uygulamalarının yapılması hem kancalı kurtları hem de öteki iç parazitleri büyük seviyede etkileyecektir.
Kedi Kancalı Kurtları ve İnsanlar
Kancalı kurtların larvaları, kedilerin yanı sıra insanları da enfekte edebilir. Bu durum, çevreden gelen larvalar deriye ulaştığında ve deriden geçtiğinde olur. Larvalar insanlarda erişkin kancalı kurtlara dönüşmez, sadece göç eden larvalar cilt tahrişine, kaşınmaya ve iltihaplanmaya niçin olur. Vakaların bir çok ciddi olmasa da, kedinize kancalı kurt teşhisi konduysa ve parazitin evinizdeki bir kişiye bulaşmış olabileceğinden şüpheleniyorsanız derhal bir doktorla konuşmak en iyisidir. Kancalı kurt larvalarının insan derisi kanalıyla göçüne “kutanöz larva migrans” adı verilir.
Kancalı kurt enfeksiyonlarının uygun tedavisi ve önlenmesi ile iyi hijyen, bu insan sağlığı sorununu önlemek için önemlidir. İnsan vakalarını önlemeye destek olmak için evcil hayvanınızın bakımına dikkat edin ve rutin sıhhat uygulamalarını (aşı, iç ve dış parazit uygulaması benzer biçimde) dikkatsizlik etmeyin. Evcil hayvanınızın hasta olduğundan şüpheleniyorsanız derhal baytar hekiminizi arayın. Sağlıkla ilgili sorular için, evcil hayvanınızı muayene ettikleri, evcil hayvanınızın sıhhat geçmişini bildikleri ve evcil hayvanınız için en iyi önerileri yapabilecekleri için daima baytar hekiminize danışın.