Kedilerdeki fip hastalığı, koronavirüs kaynaklı olan bir ölümcül bir hastalıktır. Feline infeksiyöz peritoniti olarak da malum bu hastalık, kedilerde karın bölgesinde bulunan zarda yangı ve sıvı oluşumuna sebebiyet verir. Fip hastalığı koronavirüs kaynaklı olsa da insanlarda görülen bu hastalıktan fazlaca daha farklıdır. Bu virüsün insanlara bulaşma ihtimali yoktur. Genel olarak bu hastalığa yol açan virüsler bağırsak bölgesinde yer alır. Sokak kedilerinde %90’lık bir orana haiz olan bu virüsün harekete geçmesi bağışıklık sisteminin zayıflık gösterdiği zamandır.
Delikanlı zamanlarında olan kedilerin fip hastalığına yakalanma oranı fazlaca daha yüksektir. Bunun sebebi bağışıklık sistemlerinin zayıf olmasıdır. Bundan dolayı virüsün mutasyon geçirme ve çoğalma süreçleri engellenemez. Aşı takvimine uyulmaması, ev içinde değişikliklerin yaşanması, eve başka bir hayvanın gelmesinin oluşturduğu stres benzer biçimde durumlar fip hastalığına yol açabilir. Bu biçim köktencilik değişikliklerde kedinin bağışıklık seviyesi düşer. Bundan dolayı virüs mutasyona uğrayıp kedilerde fip hastalığı için lüzumlu ortamı elde etmiş olur.
Kedilerde Fip Hastalığı Hangi Emareleri Gösterir?
Kedilerdeki fip hastalığının emareleri hastalığın formuna gore değişim izah edebilir. Kuru ve ıslak olmak suretiyle iki çeşit fip hastalığı bulunur. Daha fazlaca görünen ıslak fip hastalığı kan damarlarında meydana gelen hasar ile ilişkilidir. Kan damarlarındaki hasar göğüs boşluğu ya da karın boşluğunda sıvı birikmesini sağlar. Bazı durumlarda hem göğüs boşluğu hem karın boşluğu sıvı biriktirir. Karın boşluğunda sıvı birikmesi durumu şişkinlik ve gerginlik benzer biçimde emarelerle kolay bir halde fark edilir. Göğüs boşluğunda birikim nefes alma zorluğu yaşatır.
Kuru fip hastalığının gösterdiği emareler daha farklıdır. Daha fazlaca yürümede zorlanma ya da dengesiz yürüyüş şekilleri olarak kendini gösterir. Kedilerde ön bacak kasılmaları, ayağa kalkamamam problemi, kafanın sallanması, dönme, göz bebeklerinde oluşan titreme, sıradışı davranışlar kuru fip göstergesidir. Bunların yanı sıra her iki tipteki fip hastalığının haiz olduğu ortak emareler de mevcuttur. Fip hastalığının yaygın emareleri şu şekildedir:
- İştah kaybı
- Bitkinlik
- Sürekli uyku hali
- Kilo kaybedilmesi
- Gelişmede geriliğin gözlemlenmesi
- Tekrarlayan ateş
- Antibiyotiğe dirençli ateş
- Bozuk kıl yapısının oluşması
Bu semptomlar yalnız fip hastalığının değil, başka hastalıkların da habercisi olabilir. Bundan dolayı kedilerde gözlemlenen bu biçim emarelere karşı uzman bir veterinere başvurmak gerekir.
Kedilerde Fip Hastalığının Bulaşması Iyi mi Olur?
Kedilerdeki fip hastalığı bulaşması sıhhatli olanın taşıyıcı olanla bir halde teması şeklinde gerçekleşir. Bu temas direkt olabileceği benzer biçimde ortak kullanılan eşyaların paylaşımı olarak da ortaya çıkabilir. Bilhassa pek fazlaca kedinin bir arada yaşamış olduğu barınak ve bakım evi benzer biçimde bölgelerde fip hastalığının yayılma hızı son aşama yüksektir. Kedilerin ortak yaşamı olan bu yerlerde hijyen ve aşı takvimine verilen ehemmiyet hastalığın önüne geçmede bir nebze olsun etkili olur. Kedilerde fip hastalığı en fazlaca şu şekillerde bulaşır:
- Taşıyıcı olan kedinin bir başka kediyle temas etmesi,
- Taşıyıcı olan kedinin eşyalarının bir başka kediyle temas etmesi,
- Barınak ya da bakım evi benzer biçimde pek fazlaca kedinin bulunmuş olduğu ortamda taşıyıcı bir kedinin olması,
- Sıhhatli bir kedinin bağışıklık sistemi zayıflığı göstermesi,
- Kedilerin strese maruz kalması,
- Kullanılan çeşitli ilaçlar,
- Çeşitli operasyon ya da tedavi şekilleri sonrası mutasyonun oluşması benzer biçimde sebeplerdir.
Kedilerde Fip Hastalığı Iyi mi Teşhis Edilir?
Kedilerdeki fip hastalığının teşhisi pek kolay değildir. Bunun temel sebebi hastalığın bazı hastalıklar ile benzer emareler göstermesidir. Mesela fip hastalığının en büyük emarelerinden önde gelen midede sıvı birikmesi vakası başka hastalıklara da işaret edebilir. Bundan dolayı fip için ilgili emareleri gösteren kediler üstünde çeşitli işlemler uygulanır. İlk olarak meydana getirilen işlem kan tahlili uygulamasıdır. Ondan sonra kedinin göğüs ya da karın boşluğundan sıvı örneği alınıp incelenir. Kati konuşmak adına bu tahlillerin sonucu beklenir.
Sonuçlarda ortaya çıkan Feline Coronavirüs devamlı fip hastalığının göstergesi olmayabilir. İlk adımda kedi, fip hastalığı şüphelisi olarak değerlendirilir. Kati olarak fip hastalığı teşhisi konması için histolojik araştırmaların yapılması gerekir.
Kedilerde Fip Hastalığı Iyi mi Tedavi Edilir?
Ek olarak kedilerde fip hastalığının tedavisi için kati bir yöntemden söz etmek mümkün değildir. Fip hastalığı için meydana getirilen müdahaleler genel olarak yaşam standardını yükseltmek içindir. Bu yüzden çeşitli ilaç ve takviyelerle destek sunulur. Hastalığın atlatılması için kilit konulardan biri erken teşhistir. Pek fazlaca hastalıkta olduğu benzer biçimde erken teşhis edilen fip vakalarına müdahale etmek fazlaca daha kolay olur. Kedinin bağışıklık sistemini güçlü bir hale getirmek adına çeşitli ilaç ve antiviral katkılı destek sunar uygulanır.
Kati bir tedavinin olmaması fip hastalığına yakalanan kedilerin yaşamını kaybedeceği anlamını taşımaz. Meydana getirilen araştırmalarda fip hastalığına yakalanan kedilerde kullanılan deneysel ilaçların başarıya ulaşmış olduğu ortaya çıkmıştır. Testler sonucu 60 kediden 52’si fip hastalığından önceki sağlığına dönmüştür. Bundan dolayı pozitif bir tavır sergilemek ve kedinin sıhhat kontrollerini aksatmamak hastalığı yenmek açısından önemlidir.
Kedilerde Fip Hastalığının Önüne Iyi mi Geçilir?
Kedilerdeki fip hastalığının önlenmesi oldukça mümkündür. Yapılacak olan bazı müdahaleler kedinin hastalık kapma oranını mühim seviyede azaltır. Fip hastalığı en fazlaca temas ve dışkı kanalıyla bulaştığı için kedinin yabancı yerlerle temas etmesi önlenmelidir. Bu sayede fip hastalığı tehlikesi büyük seviyede önlenmiş olur. Kedilerde fip hastalığı şu şekillerde önlenebilir:
- Kedinin yaşamış olduğu ortamın hijyen dolu olması,
- Kontrolsüz bir halde dışarı ile temas etmemesi,
- Kedinin başkalarıyla ortak su ve mama kabı kullanmaması,
- Yabancı kedilerle beraber süre geçirmemesi olarak görülebilir.
Ek olarak Bakınız: Yavru Kediler Hangi Çoğunlukla Beslenmeli?